Barwienie na kolor różowy szkliw cynowych wypalanych w obecności niewielkich ilości związków chromu zapoczątkowało rozwój, opartych na związkach cyny, pigmentów różowych zwanych też pinkowymi. Określenie odnosi się do syntetycznych, krystalicznych związków cyny o strukturze kasyterytu SnO2(Cr), cynianu wapnia CaSnO3(Cr) i sfenu cynowego (malayaitu) CaSnSiO5(Cr), których zabarwienie, o różnych odcieniach od różowoliliowego po purpurowoczerwone, pochodzi od chromoforu chromowego wbudowanego do struktury krystalicznej.
Pigmenty o strukturze malayaitu są obecnie najczęściej stosowane do barwienia szkliw wysokotemperaturowych na kolor różowy. O jakości pigmentu o sieci krystalicznej sfenu decyduje udział fazy CaSnSiO5(Cr), która jest nośnikiem chromoforu. Ze wzrostem udziału tej fazy zmniejsza się ilość nieprzereagowanego kasyterytu SnO2, co w konsekwencji poprawia parametry barwy pigmentu. Natomiast rozszerzenie kolorystyki pigmentów w tej grupie krystalografi cznej uzyskuje się przez podstawianie w obrębie sieci jonami modyfi katorów, np: kobaltu, tytanu, ołowiu, fosforu i manganu.
| PEŁNA WERSJA ARTYKUŁU DO POBRANIA | ||
| dr hab. inż. Cecylia Dziubak, prof. ICiMB |
||
|
|
||
| e-mail: c.dziubak@icimb.pl |
| STRESZCZENIE |
| Różowy pigment cynowy zwany „pinkowym”, wytworzony po raz pierwszy w latach 20. XIX w., jest produktem zamierzonej syntezy w temperaturze 1350°C, mieszaniny dwutlenku cyny, kredy i kwarcu z dodatkiem chromoforu chromowego i związków boru jako mineralizatorów. W zależności od ilościowego stosunku wyjściowych surowców produkt syntezy charakteryzuje się strukturą kasyterytu, cynianu wapnia lub sfenu cynowego i ma barwę bzową, liliową, różową lub malinową. Ze względu na walory dekoracyjne i właściwości termiczne do barwienia wyrobów ceramicznych preferowany jest różowy pigment o strukturze sfenu cynowego. Przedstawione prace badawcze dotyczące tego pigmentu są ukierunkowane na obniżanie kosztów wytwarzania przy zachowaniu odpowiednich właściwości barwiących. |
| SUMMARY The effect of the manufacturing process parameters on the colouring properties of the pink pigment with tin sphene structure |
| The pink tin pigment (called „pinkowy”) manufactured for the fi rst time in the 1820s, is obtained in the course of deliberate synthesis at the temperature of 1350°C of the mixture of tin dioxide, chalk and quartz with an addition of chromium chromophore and boron compounds as a mineralizers. Depending on the quantitative proportion of the initial materials the product of the synthesis displays the structure of cassiterite, calcium stannate or Sn-sphene (identifi ed with malayaite) and is lilac, lily, pink or raspberry in colour. Due to its decorative qualities and thermal properties, the pink pigment with the Sn-sphene (malayaite) structure is preferred for colouring of ceramic products. The present research on this pigment focuses on reducing its manufacturing costs while retaining its adequate colouring properties. |
| Zapraszamy do składania zamówień na prenumeratę i numery archiwalne |
Sekretarz Naukowy w Instytucie Ceramiki i Materiałów Budowlanych. Jej zainteresowania naukowe dotyczą badania wysokotemperaturowych procesów w fazie stałej, w szczególności syntezy pigmentów ceramicznych.
Newsletter