Powstawanie pęcherzy gazowych w szkle jest stałym zjawiskiem towarzyszącym topieniu masy szklanej. Szczególnie gdy pojawiają się one masowo jest to dla producentów stan awaryjny. Usunięcie pęcherzy gazowych (klarowanie masy szklanej) i przeciwdziałanie ich powstawaniu należy do najtrudniejszych etapów produkcji szkieł technicznych i użytkowych.
Dążność do wytworzenia wyrobów o jak najwyższej jakości i prawa ekonomiki rynkowej wymagają od producentów i przetwórców szkła stałej kontroli produkowanych wyrobów, również pod kątem obecności pęcherzy. Konieczność zapewnienia ściśle określonych właściwości (mechanicznych, cieplnych, optycznych) wyrobu, zmusza do badań przyczyn i skutków występowania błędów w produkcji, w tym źródła pęcherzy. W pracy przedstawione zostały przykładowe składy chemiczne pęcherzy gazowych w szkłach pojawiających się w okresie awarii w krajowych hutach, jako że informacja jakie gazy wydzielały się w postaci pęcherzy, ułatwia i przyspiesza możliwość naprawy błędów technologicznych stanowiących ich przyczynę. W pracy przedstawiono reprezentatywne wyniki ekspertyz dotyczących próbek pęcherzy gazowych o charakterze awarii opracowanych dla hut szkła w latach 1999–2005 a wykonanych w Zakładzie Technologii Szkła, Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych w Krakowie. Z uwagi na ochronę danych nie podaje się nazw hut.
Autor: mgr inż. Anna Kuśnierz |
||
Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych, Oddział Szkła i Materiałów Budowlanych, Kraków, Zakład Technologii Szkła |
STRESZCZENIE: |
Pojawianie się pęcherzy gazowych w szkle jest stałym zjawiskiem towarzyszącym topieniu masy szklanej. Usunięcie pęcherzy gazowych (klarowanie masy szklanej) i przeciwdziałanie ich powstawaniu należy do najtrudniejszych etapów produkcji szkieł technicznych i użytkowych. W pracy przedstawione zostały przykładowe składy chemiczne pęcherzy gazowych w szkłach pojawiających się w okresie awarii w krajowych hutach, stanowiące reprezentatywne wyniki pochodzące z ekspertyz opracowanych dla hut szkła w latach 1999–2005, a wykonanych w Zakładzie Technologii Szkła Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych w Krakowie. |
SUMMARY Gas bubbles in the glass |
The appearance of gas bubbles in the glass is a permanent phenomenon accompanying the melting of the glass. The removal of gas bubbles (clarification of the glass) and preventing their formation is one of the most difficult stages of the production of technical and commercial glass. The paper includes examples of chemical composition of gas bubbles in the glass occurring during the breakdown in the national factory, which are representative of the results from the expertise developed for glass in 1999–2005 and performed in the Department of Glass Technology Institute of Ceramics and Building Materials in Krakow. |
Pełna treść artykułu jest dostępna w papierowym wydaniu pisma 2/2013. Zapraszamy do składania zamówień na prenumeratę i numery archiwalne. |