Modyfikowanie właściwości minerałów syntetycznych poprzez podstawienie do sieci, podczas ich syntezy, różnych dodatków (w tym chromoforowych) odbywa się w obecności mineralizatorów. Ilościowo-jakościowy skład mineralizatorów zależy od zamierzonego celu modyfikacji, właściwości dodatków podstawianych do sieci oraz zastosowanej metody syntezy (ceramiczna, niekonwencjonalna).
Mineralizatory oddziałują na kinetykę przemian i zwiększają reaktywność syntezowanego zestawu poprzez udział w reakcjach pośrednich, w wyniku tworzenia fazy gazowej lub ciekłych eutektyk. W syntezie struktur cyrkonowych (pigmentów cyrkonowych) jako mineralizatory preferowane są fluorki oraz chlorki metali alkalicznych, węglany i siarczany tych metali oraz fluorokrzemiany. W syntezowanym zestawie o składzie ZrO2+SiO2 obecność określonych mineralizatorów, zwłaszcza fluorkowych, prowadzi do emisji do środowiska toksycznych gazów będących wynikiem reakcji towarzyszących syntezie
PEŁNA WERSJA ARTYKUŁU DO POBRANIA | ||
dr Arkadiusz Gąsiński |
||
Zajmuje się mineralogią techniczną z zakresu ceramiki tradycyjnej i środków zdobniczych. Specjalizuje się w badaniach z wykorzystaniu metod rentgenowskich – dyfrakcyjnej (XRD) i fluorescenyjnej (XRF) oraz skaningowej mikroskopii elektronowej. |
||
e-mail: a.gasinski@icimb.pl |
STRESZCZENIE |
W artykule zawarto wyniki badań składu chemicznego i fazowego pigmentu cyrkonowo- żelazowego otrzymanego z zastosowaniem różnych surowców żelazowych i dodatków mineralizujących. Do badań zastosowano dyfrakcję rentgenowską (XRD), fluorescencyjną spektrometrię rentgenowską (XRF-WD) oraz skaningową mikroskopię elektronową wraz z analizą składu pierwiastkowego w mikroobszarach (SEM-EDS). Stwierdzono występowanie faz krystalicznych (neighborytu, gryceitu i egirynu litowego), które dotychczas nie były opisywane dla omawianych pigmentów cyrkonowo-żelazowych. W dyskusji odniesiono się również do znaczenia powstających faz dla efektów środowiskowych mających miejsce podczas wytwarzania pigmentów cyrkonowych. |
SUMMARY Iron doped zircon – phase composition and environmental aspects |
The chemical and phase composition of irondoped ZrSiO4 ceramic pigments synthesized from different iron raw materials and mineralizing agents were studied. The results were obtained using X-rays powder diffaction, X-rays fluorescence spectroscopy and scanning electron microscopy techniques. It was revealed for the first time for this pigment that fluorine forms its own stable phases (neighborite and gryceite) accompanied by lithium aegirine. The environmental meaning of the presence of these phases in ceramic pigment was discussed. |
Zapraszamy do składania zamówień na prenumeratę i numery archiwalne |