Konstanty Laszczka znany najbardziej jako rzeźbiarz, doceniony jako wybitny nauczyciel pokolenia polskich rzeźbiarzy, a jednocześnie ceramik z zamiłowania i autor podręczników dla artystów ceramików. Jego rzeźby są uduchowione, a ceramikę charakteryzują fantazyjne formy nierzadko zaczerpnięte ze świata zwierząt i baśni. Artysta pozostawił po sobie duży dorobek artystyczny. Lubił eksperymentować z formą i materiałem. Podejmował wyzwania i z zainteresowaniem zgłębiał nowe dziedziny.
Ceramikę i rzeźbę łączy materiał – glina, a w twórczości Konstantego Laszczki płynnie współgrają ze sobą te dwie sztuki. Warto zauważyć, że artysta zajmował się również malarstwem, grafiką, a nawet poezją.
Historia życia artysty jest zaskakująca, a wręcz fi lmowa. Urodził się 3 września 1865 r. w wielodzietnej, rolniczej rodzinie w Makowcu Dużym na Mazowszu. Uczęszczał do oddalonej o kilka kilometrów szkoły elementarnej w miejscowości Dobre. Po szkole pomagał rodzicom na roli, a w wolnych chwilach lubił rzeźbić w drewnie figurki zwierząt lub mieszkańców wioski. Lepił też z gliny, z której tworzył podobizny oraz karykatury nauczycieli i kolegów ze szkoły. W takich okolicznościach łatwiej zostać artystą ludowym niż znanym rzeźbiarzem. Konstanty miał jednak wyjątkowe szczęście, gdyż tworzone przez niego rzeźby spodobały się żonie miejscowego dziedzica – Jana Ostrowskiego. Właściciel wsi zainteresował się zdolnościami młodego artysty i zabrał go do warszawskiego rzeźbiarza Jana Kryńskiego, który został pierwszym nauczycielem Konstantego Laszczki, w roku 1885. Kryński odbył klasyczne, artystyczne studia w Petersburgu i Rzymie. W Warszawie prowadził warsztat rzeźbiarski i odlewniczy. Tworzył głównie w nurcie klasycystycznym: rzeźby konne, portrety i nagrobki. Co ciekawe, Jan Kryński przyczynił się do wprowadzenia sztuki do przemysłu przez dostarczanie odlewów na potrzeby Zakładów Norblina. W pracowni Kryńskiego, Konstanty Laszczka zajmował się głównie kopiowaniem antycznych rzeźb, co nie pozwalało na rozwój jego talentu. Po śmierci nauczyciela w 1890 r. Konstanty kontynuował naukę u Ludwika Pyrowicza, który był uczniem Klasy Rysunkowej Wojciecha Gersona (Puciata-Pawłowska, 1980).
mgr Karolina Wolska: |
||
Doktorantka na Wydziale Nauk Historycznych i Społecznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, pracuje nad monograficzną rozprawą doktorską poświęconą twórczości Karola Tichego; członek Stowarzyszenia Historyków Sztuki. | ||
k.e.wolska@gmail.com |
STRESZCZENIE: |
Konstanty Laszczka zasłynął jako rzeźbiarz, ale uznanie zyskał dzięki ceramice. W dzieciństwie lubił rzeźbić, a jego rzeźby spodobały się żonie miejscowego dziedzica Jana Ostrowskiego, dzięki czemu artysta trafił do Warszawy, gdzie rozpoczął naukę rzeźby. Następnie wyjechał na stypendium do Paryża. W 1899 r. na zaproszenie Juliana Fałata osiadł w Krakowie, gdzie został profesorem Akademii Sztuk Pięknych. Rzeźbił głównie postaci znane mu z życia codziennego, ale też mitologiczne i religijne, popiersia i karykatury. Ukazywał człowieka podczas pracy na roli, zabawy wiejskich dzieci, wiejskie sceny rodzajowe oraz fantastyczne zwierzęta. Zmarł w 1956 r. W miejscowości Dobre jest szkoła imienia artysty oraz muzeum prezentujące jego twórczość. |
SUMMARY Konstanty Laszczka – sculptor and ceramist |
Konstanty Laszczka was most famous as a sculptor, but he was also concerned, but first of all ceramics, which made him famous. As a child he liked to carve. His works were appreciated by wife of Jan Ostrowski, local tellurian. She helped young Konstanty to make a move to Warsaw, where he began sculpture studies. In 1899 at the invitation of painter Julian Fałat, Laszczka settled in Kraków where he became the professor at the Academy of Fine Arts. Most of his works were inspired mosty by personalities observed In his everyday life, but also by mythological and religious busts and caricatures. In ceramic works of artist there are noticeable topics referring to his childhood showing a man while working in the fields, children playing rural, rural scenes and fantastic animals. He died in 1956. In small town Dobre the school was named by the name of Konstanty Laszczka and the museum of his works was founded there. |
Pełna treść artykułu jest dostępna w papierowym wydaniu pisma 4/2014. Zapraszamy do składania zamówień na prenumeratę i numery archiwalne. |