II połowa XIX i początek XX w.: Polska była podzielona między zaborców, ale sytuacja trwała od lat, więc społeczeństwo z jednej strony wypracowało już pewien rodzaj stabilizacji, z drugiej czuć było buzujące coraz silniej emocje wynikające z potrzeby autonomii, niezależności i niepodległości. Jednocześnie był to okres wzmożonej urbanizacji, znacznego rozwoju przemysłowego i rodzących się – nieznanych dotąd (lub też nie odgrywających większej roli) w Polsce klas – robotniczej, inteligencji i burżuazji, które weszły pomiędzy szlachtę i chłopstwo, sprawiając, że dotychczas obowiązująca hierarchiazmieniła swój środek ciężkości. Zmiany te miały swój wydźwięk nie tylko w stosunkach społecznych, ale z przyczyn oczywistych – i jest to rodzaj zamkniętego koła – znalazły swój wyraz w gospodarce, sztuce i życiu codziennym.
| PEŁNA WERSJA ARTYKUŁU DO POBRANIA |
| STRESZCZENIE |
| W literaturze dotyczącej szkieł historycznych bardzo rzadko można natknąć się na opisy zdobień zawierające informacje wraz ze słownictwem technicznym i technologicznym. Zwykle opisany jest kształt, stan ogólny i wygląd eksponatu, z którym autor ma do czynienia. Sporadycznie trafiają się informacje technologiczne dotyczące receptur mas szklanych czy techniki wykonania. Niniejszy artykuł przedstawia i kładzie nacisk na elementy i efekty zazwyczaj pomijane w literaturze przedmiotu: opis techniczny zdobienia oraz efekty wizualne otrzymane dzięki niemu w specyficznym spojrzeniu – nie jak zazwyczaj z boku, lecz do wewnątrz każdego z wybranych remerów. Autorka wybrała dziewięć kolorowych kieliszków do wina z międzywojennej produkcji Huty Josephine, jako jednej z ciekawszych i z lepiej udokumentowaną produkcją z tego okresu. Zestaw ten prezentuje różne formy samych remerów, dostosowane do formy zdobienia, a w jednym przypadku również wpływ koloru szkła na efekt zdobniczy. |
| SUMMARY Im Glas – inside the glass |
|
In the literature on historic glass it is very rare to encounter a description of ornaments containing detailed information, as well as technical and technological vocabulary. Usually, we have a description of shape, overall condition and appearance of the exhibit the author is dealing with. On rare occasions, we may stumble upon technological information on glass mass recipe or a technique of manufacture. This article presents and stresses components and effects usually omitted in the literature in question: technical description of decorations and visual effects obtained as a result of a specific point of view, not a side view as typically presented, but an inside view of each selected roemer. The author has chosen nine colored wine glasses from the inter-war period produced in Silesian glassworks Josephine, as one of a more interesting and better documented product of that period. The set present various forms of roemers, ornaments matching forms, and in one case also the effect of the glass color on the decorative result. |
| Zapraszamy do składania zamówień na prenumeratę i numery archiwalne |
Newsletter