Kultura Indian Moche rozwijała się na terenie północnej części wybrzeża peruwiańskiego w okresie ok. 100-850 n.e., korzystając z bogatego dziedzictwa wcześniejszych kultur, takich jak: Chavin, Salinar czy Gallinazo. Ludność Moche zamieszkiwała liczne doliny rzeczne położone w sąsiedztwie Oceanu Spokojnego, wykorzystując jego bogate zasoby (ryby, skorupiaki, mięczaki) oraz stosując zaawansowane rolnictwo irygacyjne.
W obszarze zajmowanym przez kulturę Moche istniało wiele centrów, w których panowali lokalni władcy. Najbardziej znanym ośrodkiem zbudowanym przez tę ludność było miasto Moche, w którym nie z wypalanej, tylko suszonej na słońcu cegły mułowej (adobe), wzniesiono kolosalne budowle. Jedna z nich zwana Piramidą Słońca wznosiła się prawdopodobnie na wysokość ok. 50 m i szacuje się, że do jej budowy użyto ok. 100 mln cegieł adobe. Z kolei na placach zlokalizowanych na tej monumentalnej strukturze o wymiarach u podstawy 340×160 m konstruowano budynki, w których zamieszkiwali członkowie elity. Niestety, piramida ta nie zachowała się w całości do naszych czasów. Hiszpanie (którzy podbili Peru w XVI w.), poszukując bogatych grobowców i chcąc dostać się do wnętrza tejże budowli, skierowali na nią rzekę niszcząc dużą jej część. Jednakże w czasach podboju hiszpańskiego kultura Moche nie rozwijała się już od ponad 500 lat. Jej koniec związany był prawdopodobnie z kataklizmem klimatycznym zwanym El Nino powodującym katastrofalne opady deszczu i osunięcia ziemi oraz ekspansją państwa Huari, które opanowało zajęte przez Moche obszary północnego wybrzeża Peru.
| mgr Marek Łasisz |
||
 Doktorant Międzywydziałowych Interdyscyplinarnych Humanistycznych Studiów Doktoranckich na Uniwersytecie Warszawskim; archeolog, kulturoznawca; specjalizuje się w kulturach starożytnej Ameryki |
| STRESZCZENIE: |
| W artykule autor opisuje ceramikę kultury Moche, która rozwijała się na terenie północnej części wybrzeża peruwiańskiego w okresie ok. 100-850 n.e. Rzemieślnicy z ludu Moche stworzyli jedne z najoryginalniejszych przedmiotów wykonanych z ceramiki w dawnej Ameryce Południowej. W artykule opisano proces produkcji ceramiki od przygotowania gliny poprzez nakładanie angoby aż do wypału. Omówiono również sceny ukazane na naczyniach. |
| SUMMARY The Ceramics of the Peruvian Moche Culture |
| In the article the author briefly describes the ceramics of the ancient Moche culture which developed on the northern Peruvian coast in the period of approximately A.D. 100-850. The Moche artisans created one of the most original and outstanding pieces of ceramic art in ancient South America. The author describes the process of ceramic production from claypreparation, through slip painting, to firing. The scenes depicted on the pottery are also discussed. |
| Pełna treść artykułu jest dostępna w papierowym wydaniu pisma 3/2013. Zapraszamy do składania zamówień na prenumeratę i numery archiwalne. |
Newsletter