Zasięg terytorialny kultury Mimbres obejmuje obszar południowo-zachodniego narożnika stanu Nowy Meksyk, gdzie przez niespełna tysiąc lat, począwszy od 200 r. n.e. rozwijało się związane z nią osadnictwo. Podstawą dla jego wyznaczenia stały się badania wykopaliskowe rozpoczęte w latach 30. XX w. przez amerykańskiego archeologa Emila Haury’ego i kontynuowane w kolejnych dekadach.
Jednym z najistotniejszych artefaktów odnajdywanych na stanowiskach wiązanych z kulturą Mimbres są naczynia, które wytwarzano w późnych fazach zasiedlenia omawianego obszaru1. Początkowo, przez kilka stuleci, tereny nad największymi ciekami wodnymi regionu, w tym nad rzeką Mimbres, od której nazwę bierze kultura archeologiczna (hiszp. mimbres – wierzba – drzewa te gęsto porastają doliny rzeczne opisywanego regionu), nie wyróżniały się znacząco na szerszym tle kulturowym rozleglejszej tradycji Mogollon. Jednak w późniejszych okresach region ten wyraźnie zaznacza swoją odrębność, aż do momentu reorganizacji osadniczej rozpoczętej w 1. połowie XII w., która doprowadziła do przynajmniej częściowego wyludnienia obszaru. Podejrzewa się, że przemieszczające się grupy ludności osiedliły się w miejscu, gdzie obecnie znajdują się stanowiska archeologiczne, a ich potomkowie do dziś zamieszkują puebla na terenie Arizony i Nowego Meksyku. Obecnie nie można jednak wskazać społeczności, których członkowie identyfikowaliby się jako bezpośredni spadkobiercy twórców kultury Mimbres, dlatego wiele interpretacji dotyczących przedstawień ceramicznych opiera się na źródłach etnograficznych odnoszących się do kultury Pueblo, której przodkowie mogli dzielić pewien zestaw wierzeń i symboli z ludnością Mimbres.
| PEŁNA WERSJA ARTYKUŁU DO POBRANIA | ||
| Katarzyna Ciomek |
||
|
|
||
| e-mail: kat.ciomek@gmail.com |
| STRESZCZENIE |
| Artykuł opisuje zdobnictwo ceramiczne w kulturze Mimbres, która w czasach prekolumbijskich rozwijała się na terenie Południowego Zachodu Stanów Zjednoczonych. Do najbardziej charakterystycznych motywów ornamentacyjnych w tym regionie należą malowane na powierzchniach naczyń figury ludzi i zwierząt. W tekście przybliżona została symboliczna rola naczynia i jego kolorystyki, a także interpretacje najbardziej charakterystycznych przedstawień figuralnych w kontekście społeczności ją wykonującej, jak i obszarów będących w tym czasie miejscem kształtowania się odmiennych tradycji kulturowych rozwijających się na terenach Południowego Zachodu Ameryki Północnej (Pueblo i Hohokam) oraz Mezoameryki. |
| SUMMARY Figurative representations on the Mimbres painted pottery |
| The Mimbres culture developed in the pre- Columbian era in the southwestern part of the United States and has been viewed as a branch of the greater Mogollon cultural tradition. Its specific features are well known ceramic production and distinctive black-on-white ornamentation motifs finely executed on the inner surfaces of hemispherical bowls. They consist of complex geometric designs and occasionally include representations of humans and animals. Their realistic appearance and narrative character suggest a relationship to everyday and ceremonial life of the Mimbres people. Ceramic ornamentation is also considered in the context of other cultural traditions of the Southwestern (like Pueblo and Hohokam) and Mesoamerican societies. In addition, the bowl-shaped vessels and their coloring which entail connections to the symbolic thinking of the southwestern peoples is also characterized in the further text. |
| Zapraszamy do składania zamówień na prenumeratę i numery archiwalne |
Studentka archeologii na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, do jej głównych zainteresowań należy wytwórczość ceramiczna na terenie Południowego Zachodu Stanów Zjednoczonych. Uczestniczka trzech ekspedycji w Kolorado w ramach Projektu Archeologicznego Sand Canon – Castle Rock. Aktualnie pisze pracę magisterską w Zakładzie Archeologii Nowego Świata Instytutu Archeologii UJ na temat ceramiki z regionu Mesa Verde (Kolorado, USA), mającą na celu opracowanie znalezisk ceramicznych pozyskanych w ramach działań projektu.
Newsletter