Naturalny wollastonit posiada wiele interesujących właściwości: odporność na czynniki chemiczne, specyficzny, mocno wydłużony pokrój ziaren, niską stratę prażenia w procesach ceramizacji, stabilność struktury krystalicznej do temperatury 1120°C, niską skurczliwość wypalania. Te cechy powodują, że jego dodatek może w korzystny sposób wpływać na przebieg wielu procesów technologicznych termicznej przeróbki wybranych kopalin i modyfikować w pożądanym kierunku parametry jakościowe uzyskiwanych produktów finalnych. Czysty wollastonit cechuje się także wysoką białością, co czyni go potencjalnym dodatkiem do ceramiki szlachetnej lub do farb i lakierów.
W ostatnich latach przeprowadzono szereg badań nad zastosowaniem wollastonitu m.in. do tworzenia materiałów kompozytowych – kompozytów np. z TiO2, w celu uzyskania zamiennika dla czystego tlenku tytanu (Zhao, Wang, Wang, Lang i Zhao, 1998), z apatytem (Liu, Ding i Chu, 2004) i polimerami organicznymi (Kotela, Podporska, Soltysiak, Konsztowicz i Błażewicz, 2009, Luyt, Dramicanin, Antic i Djokovic, 2009) w celu uzyskania biomateriałów. Wollastonit służy też jako wypełniacz do wzmacniania parametrów wytrzymałościowych materiałów (Nikonova, Tikhomirova, Belyakov i Zakharov, 2003; Tsyvyan, 2004), czy też jako baza dla pigmentów ceramicznych (Sedelnikova, Pobrebenkov i Nevolin, 2005), a nawet jako materiał izolacyjny zastępujący azbest (Nikonova, Tikhomirova, Zakharov i Belyakov, 2004). To ostatnie zastosowanie jest szczególnie ważne ze względu na unormowania prawne, które wykluczają prawie całkowicie pozyskiwanie, przeróbkę i wykorzystanie azbestu w gospodarce, zarówno w stanie czystym, jak i w postaci wieloskładnikowych produktów zawierających azbest, a nawet nakładają obowiązek usunięcia i utylizacji zainstalowanych już wyrobów zawierających ten minerał (Sałaciński i Puff, 2007).
| PEŁNA WERSJA ARTYKUŁU DO POBRANIA |
||
| dr Arkadiusz Gąsinski |
dr hab. Ryszard Sałaciński |
|
 Adiunkt w Zakładzie Geologii Złożowej i Gospodarczej (Instytut Geochemii, Mineralogii i Petrologii, Wydział Geologii UW), opiekun Pracowni Technologii Surowców Ilastych. |
 Wieloletni pracownik Zakładu Geologii Złożowej i Gospodarczej zajmujący się problematyką genetyczną złóż kruszcowych, racjonalną gospodarką surowcami skalnymi oraz technologią przeróbki kopalin towarzyszących, a także unormowaniami formalno-prawnymi dotyczącymi zagospodarowania złóż kopalin. |
|
|
|
||
| STRESZCZENIE: |
| Wollastonit (CaSiO3) jest minerałem używanym w wielu gałęziach gospodarki. W Europie Środkowej nie występują ważne gospodarczo złoża wollastonitu, dlatego podjęto próbę syntezy tego materiału na bazie tanich, pospolitych surowców mineralnych. Reakcje przeprowadzono metodą reakcji w stanie stałym w zakresie temperatur 1000-1300°C. Jako surowca wapiennego użyto kredy jeziornej, wapienia i kalcytu żyłowego, jako surowce krzemionkowe zastosowano piasek szklarski i łupek kwarcytowy. Najlepsze wyniki uzyskano dla materiałów na bazie kredy jeziornej i łupku kwarcytowego. Innym ważnym czynnikiem było prasowanie próbek przed syntezą – najlepsze wyniki osiągnięto dla próbek nieprasowanych. |
| SUMMARY Synthesis of wollastonite on the basis of common raw materials |
| Wollastonite is a mineral used in various industries. Since there is no economically important deposits of wollastonite in Central Europe, groups of experiments were performed to prepare wollastonite based on cheap natural raw materials. The solid statereaction method was selected with interval of temperature in the range of 1000-1300°C. Lacustrine chalk, limestone and calcite veins were sources of calcium, whereas glass sand and quartzite schist were used as a source of silica. Best results were obtained for lacustrine chalk and quartzite schist. Another important factor is pressing before synthesis – better results were obtained for non-pressed samples. |
| Zapraszamy do składania zamówień na prenumeratę i numery archiwalne |
Newsletter