Tekst: dr Stefania Żelasko. Doradztwo technologiczne: Lutosław Lichota
Dla znawców szkła o wartości historycznej szklanego obiektu decyduje nie tylko jego rzadkość występowania, ale także złożona, wieloetapowa technologia wytwórcza. Przedstawiamy kolejny dolnośląski, technologiczny rarytas kolekcjonerski z Kotliny Jeleniogórskiej z schaffgotschowskiej Huty szkła Josephinenhütte Glasfabrik Szklarska Poręba (Schreiberhaut).
Autorzy kufla
Ówczesnym właścicielem Huty szkła Josephinenhütte był Leopold Graf von Schaffgotsch, a kierownikiem technicznym (inspektorem) schaffgotschowskiego, szklarskiego przedsiębiorstwa Franz Seraphucus Aloysius Pohl (1813–1884) – dyplomowany technolog szkła, projektodawca mas szklanych, barw, kształtu i zdobienia. Kufel został pomalowany w warsztacie malowania szkła malarza Franza Juliusa Krauzego.
Hutniczy majstersztyk
Powlekanie (żargonowo obciąganie) szkła z zewnątrz sposobem podwójnego lejka z utworzeniem faktycznie czterowarstwowego szkła bezbarwno-bezbarwno-emaliowowo biało-bezbarwnego, gdy wizualnie rozpoznajemy tylko dwie warstwy szkła, to jest bezbarwną od środka oraz emaliowo-białą od zewnątrz.
Kuglerski majstersztyk
Rzeźbienie „dwuwarstwowego” bezbarwnego szkła sposobem zdobniczego, strefowego, szlifierskiego wycinania warstwy szkła emaliowo-białego z równoczesnym w tych rejonach, pogłębiającym wycinaniem również części warstwy szkła bezbarwnego. Malarski majstersztyk Strefowe malowanie wnętrz szklanego, białego medalionu wielobarwnymi farbami szkliwnych emalii transparentnych techniką precyzyjnego, miniaturowego malarstwa.
Opis ogólny kufla
Kufel uformowano ręcznie, hutniczo wydmuchami i kształtowaniem z czterech warstw szkła. Kufel ozdobiono ręcznie rzeźbiarsko-wgłębnym szlifowaniem kuglerskim w stylizowaną dwubarwną dekorację floralną. Kufel ozdobiono ręcznie, malarsko precyzyjnie wykonaną wielobarwną miniaturą przedstawiającą wedutę ruin zamku Chojnik - Kÿnast i platformę widokową. Dodatkowo kufel zaopatrzony jest w ozdobne, uchylne, koliste, cynowo-szklane wieczko.
Cały artykuł dostępny jest w nr 4/2024 "Szkła i ceramiki". Zamów już teraz
Zdjęcie: Kufel –widok ogólny, przód, medalion