Artykuły

Łukasz Klimek

W świecie masowej produkcji ręcznie robione płytki ceramiczne wydają się luksusem dostępnym tylko dla nielicznych. Nic bardziej mylnego. Stworzenie własnych płytek ceramicznych jest prostsze niż mogłoby się wydawać. Choć proces ten wymaga czasu i dużej uwagi, to daje ogromną satysfakcję oraz możliwość pełnej personalizacji wnętrza zgodnie z własnym projektem i estetyką.

Ten artykuł to szczegółowy przewodnik – krok po kroku, pokazujący jak stworzyć piękne i trwałe płytki ceramiczne. Może to zrobić każda średniozaawansowana osoba – ceramik lub hobbysta, z dostępem do pracowni dysponującej podstawowym wyposażeniem. Materiały i narzędzia Aby rozpocząć tworzenie ceramicznych kafelków, potrzebujesz kilku podstawowych materiałów i narzędzi:

→ Masa ceramiczna – glina, która posłuży do formowania płytek.
→ Wałek do gliny, płótno i dystanse – do rozwałkowania gliny na odpowiednią grubość.
→ Igła i cyklina gumowa – do wygładzania i oczyszczania gliny.
→ Nóż i szablon lub różnego rodzaju wykrojniki do płytek – do wycinania gliny w pożądany kształt. → Stemple i narzędzia do fakturowania – jeśli planujesz nadanie płytkom ozdobnej powierzchni. → Płyty gipsowo-kartonowe (płyty GK) i obciążniki – do suszenia i dociskania płytek.
→ Piec do wypału ceramiki.
→ Szkliwo, angoby lub inne materiały dekoracyjne – w zależności od projektu.

Krok 1.
Wybór i przygotowanie gliny Przed rozpoczęciem pracy należy dobrać odpowiedni rodzaj gliny, ponieważ różne jej odmiany różnią się kolorem, zawartością szamotu (czyli wcześniej wypalonej i zmielonej masy ceramicznej) oraz zakresem temperatur wypału. Wybór gliny zależy głównie od efektu estetycznego, jaki chcemy osiągnąć oraz miejsca przeznaczenia płytek. Do większości płytek najlepsza jest masa szamotowa, zawierająca do 40 % szamotu o ziarnistości do 0,5 mm. Szamot zapobiega odkształcaniu się płytek podczas suszenia i wypału. Można również wybrać glinę o grubszej ziarnistości, jednak trzeba pamiętać, że po wypaleniu szamot może być widoczny, a powierzchnia i krawędzie kafla mogą stać się chropowate. Natomiast zakres temperatury wypału należy dostosować do miejsca, w którym płytki będą używane, o czym piszę w kroku nr 5. Przed rozpoczęciem formowania płytek, glina, podobnie jak w przypadku innych wyrobów ceramicznych, musi być odpowiednio wyrobiona. Ważne jest, aby została dobrze odpowietrzona i uzyskała właściwą plastyczność. Glina może być wyrabiana ręcznie lub za pomocą różnego rodzaju mechanicznych wyciskarek lub mieszarek do gliny.

Cały artykuł dostępny jest w nr 3/2024 "Szkła i ceramiki".  Zamów już teraz
 

Zdjęcie: Kompozycja z kafelków  ręcznie robionych. Autor zdjęcia: Łukasz Klimek