17 stycznia 2025 roku w Galerii Łaźnia w Zawierciu odbędzie się wernisaż wystawy "Kryształowe dziedzictwo Zawiercia", która będzie stałą ekspozycją Galerii.
Blask kryształów. Historia szkła z Zawiercia.
Kryształowe szkło przywołuje wspomnienia z czasów PRL-u – eleganckie wazony na meblościankach czy talerzyki cioci Jadzi. Choć te obrazy kojarzą się z dawną estetyką, warto pamiętać, że polskie szkło kryształowe było symbolem wyrafinowania i wysokiej jakości. Dziś, dzięki wystawie w Galerii Stara Łaźnia w Zawierciu, możemy spojrzeć na ten dorobek z nowej perspektywy i wynieść go na piedestał.
Na ekspozycji prezentujemy wyjątkowe szkła z kolekcji Huty Szkła Gospodarczego w Zawierciu, która działała od lat 60. XX wieku do niedawna. Wśród eksponatów znajdują się kielichy, misy, karafki oraz unikatowe wzory, które powstały dzięki wybitnym projektantom, takim jak: Józef Podlasek, Zofia Szmyd-Ścisłowicz czy Maria Małgorzata Słaboń-Kapa.
Zawierciańskie szkło było cenione za precyzję wykonania i unikalne wzornictwo, które zdobiło domy na całym świecie. Wzory eksportowe i te dostępne lokalnie, a także personalizowane dzieła, świadczą o niezwykłych możliwościach artystycznych i technologicznych huty.
Historia huty: od świetności do upadku.
Produkcja szkła w Zawierciu rozpoczęła się w latach 70. XIX wieku. Początkowo były to proste wyroby, jak butelki czy kufle, ale z czasem zakład rozwijał się, zyskując uznanie w kraju i za granicą. W 1929 roku zawierciańskie szkło zdobyło Wielki Złoty Medal na Powszechnej Wystawie Krajowej w Poznaniu, co otworzyło drzwi do międzynarodowych rynków. Eksportowano je m.in. do USA, Kanady i Turcji, a także do Paryża czy Londynu. Lata 70. XX wieku przyniosły modernizację i automatyzację produkcji, co pozwoliło na utrzymanie wysokiej jakości i różnorodności wyrobów. Niestety, mimo wielu sukcesów, w 2016 roku ogłoszono upadłość zakładu, a jego obiekty opustoszały.
Ochrona dziedzictwa
Dziś jedyną szansą na zachowanie dziedzictwa Huty Szkła Gospodarczego w Zawierciu jest zabezpieczenie i promocja jej dorobku. Dzięki współpracy Galerii Stara Łaźnia z Pałacem Schoena – Muzeum w Sosnowcu możemy prezentować unikalne eksponaty, które przypominają o świetności zawierciańskiej „szklarni”. Zapraszamy do odkrycia tej niezwykłej historii i zachwycenia się blaskiem kryształowego szkła, które przez lata zdobiło polskie i światowe wnętrza.
Miejsce: Galeria Stara Łaźnia, Bohaterów Westerplatte 2, Zawiercie